Air Dome (သို႕) ေ၀ဟင္ကာကြယ္ေရးစနစ္

           ရန္သူမ်ားပတ္လည္၀ိုင္းေနေသာႏိုင္ငံဆိုရင္ အစၥေရးႏုိင္ငံကို ျမင္ၾကမည္ျဖစ္သည္။  ၁၉၉၀ ေလာက္ကစလို႕ ဟစ္ဇဗိုလာေတြက အစၥေရးကို ဒံုးက်ည္ေတြ အသံုးျပဳျပီး နည္းလမ္းအသစ္နဲ႕ ပစ္ခတ္လာၾကေတာ့ ဒါဟာ အစၥေရး ကာကြယ္ေရးအတြက္ စိန္ေခၚစရာ တစ္ခုျဖစ္လာသည္။  ဒီလိုႏွင့္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ IDF (Israel Defense System) ရဲ႕ Research and Development ျဗဴရိုကေနျပီးေတာ့ ေ၀ဟင္ကာကြယ္ေရးစနစ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႕ အၾကံျပဳသည္။  ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ဒုတိယ လက္ဘႏြန္ စစ္ပြဲမွာေတာ့ ဟစ္ဇဗိုလာေတြက အစၥေရးဘက္ကို ဒံုးက်ည္ ၄၀၀၀ ေလာက္ လက္ေဆာင္ေပးသည္။  ဒီဒံုးက်ည္ေတြက အစၥေရးရဲ႕ တတိယအၾကီးဆံုး ျမိဳ႕ျဖစ္တဲ့ ဟုိင္ဖာ အပါအ၀င္ အစၥေရးေျမာက္ပိုင္းတစ္ခြင္ကို က်သည္။  လူေပါင္း ၄၄ ေယာက္ အသက္ေသဆံုးျပီးေတာ့ အရပ္သားေပါင္း ၂သိန္းခြဲေလာက္ လြတ္ရာကို ေရြ႕ေျပာင္းရသည္။

          ေတာင္ပိုင္းမွာေတာ့ ဟားမားစ္ တို႕က ဂါဇာကမ္းေျမွာင္တစ္ေလွ်ာက္ ဒံုးက်ည္ ၄၀၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ေမာ္တာ က်ဥ္ဆံေပါင္း ၄၀၀၀ ေက်ာ္ကို ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ၾကားပစ္သြင္းခဲ့သည္။  ပံုမွန္သမားရိုးက် ဒံုးက်ည္ပစ္လႊတ္မႈ႕မဟုတ္ပဲ ၁၂၂ မမ Grad ေလာင္ခ်ာေတြကို သံုးျပီးေတာ့ Qassams ဒံုးက်ည္ေတြကို တာေ၀းပစ္လႊတ္ျခင္းျဖစ္သည္။  အစၥေရးႏုိင္ငံ ေတာင္ပိုင္းမွာ ရွိတဲ့ လူ ၁သန္းေက်ာ္ဟာ ဒံုးက်ည္ ေရာက္ရွိႏိုင္တဲ့ အကြာအေ၀းအတြင္းမွာ ေရာက္ရွိေနျပီးေတာ့ ဒါဟာ အစၥေရးတို႕ရဲ႕ လံုျခံဳေရးအတြက္ အထူးကို စိုးရိမ္စရာ အေျခအေနကို ေရာက္ရွိလာပါတယ္။

          ဒီလုိနဲ႕ ၂၀၀၇ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ အစၥေရးရဲ႕ ကာကြယ္ေရး ၀န္ၾကီး Amir Peretz က အစၥေရးရဲ႕ ေ၀ဟင္ကို တာတုိပစ္ ဒံုးက်ည္ေတြရန္က ကာကြယ္ဖို႕အတြက္ Iron Dome စနစ္ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာပါ။  ဒီလိုနဲ႕ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၂၁၀ တန္ စနစ္ကို ရာဖဲ အဆင့္ျမင့္ ကာကြယ္ေရး စနစ္ (Rafael Advanced Defense Systems) က အစၥေရး ကာကြယ္ေရး တပ္မေတာ္နဲ႕ ပူးေပါင္းျပီးေတာ့ တီထြင္ခဲ့ပါတယ္။  ဒီ Iron Dome စနစ္ဟာ လူေနထူထပ္တဲ့ ေဒသေတြမွာ ကီလိုမီတာ ၇၀ (၄၅ မိုင္အတြင္း) ၀င္ေရာက္လာတဲ့ ၄မီတာကေန ၇၀ ကီလိုမီတာ အျမင့္အတြင္းမွာရွိတဲ့ ဒံုးက်ည္ေတြကို ဒံုးခြင္းဒံုးကို သံုးျပီးေတာ့ ကာကြယ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။  ဒီစနစ္ကို ၂၇ မတ္လ ၂၀၁၁ မွာ အစၥေရးႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းရဲ႕ အၾကီးဆံုးျမိဳ႕ျဖစ္တဲ့ Beersheba မွာ စတင္အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။ ၇ ရက္ ဧျပီလ ၂၀၁၁ မွာေတာ့ ဂါဇာဘက္က ပစ္လႊတ္လိုက္တဲ့ ဂရက္ဒံုးက်ည္ကို ေအာင္ျမင္စြာ ပစ္ခ်ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။  ၁၀ရက္ မတ္လ ၂၀၁၂ မွာေတာ့ ေဂ်ရုစလင္ သတင္းစာက Iron Dome စနစ္ဟာ ဂါဇာဘက္ကေန ပစ္လႊတ္တဲ့ ဒံုးက်ည္ေတြရဲ႕ ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကို ပစ္ခ်ႏုိင္ခဲ့တယ္လို႕ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။  ႏို၀င္ဘာ ၂၀၁၂ အထိ Iron Dome စနစ္ဟာ ဒံုးက်ည္ေပါင္း ၄၀၀ ေက်ာ္ကို ပစ္ခ်ခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါတယ္။  Iron Dome စနစ္ဟာ ေ၀ဟင္အျမင့္ ေပ ၃၂၈၀၀ (မီတာ ၁ေသာင္း) အျမင့္အထိ ပ်ံသန္းေနတဲ့ ေလယဥ္ေတြကိုလဲ ျဖိဳခြင္းႏုိင္ပါတယ္။ 

          ဒီစနစ္မွာေတာ့ အပိုင္း ၃ ခုပါ၀င္ပါတယ္။

• -       Detection & Tracking Radar : လို႕ေခၚတဲ့ ၀င္ေရာက္လာတဲ့ ဒံုးက်ည္ေတြကို ေထာက္လွမ္းျပီးေတာ့ ဒံုးက်ည္လမ္းေၾကာင္းကို လိုက္ေပးမယ္ ေရဒါစနစ္။  ဒါကို အယ္လ္တာ ကထုတ္လုပ္ပါတယ္။  အယ္လ္တာဆိုတာက အစၥေရး ကာကြယ္ေရး ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္တဲ့ ကုမၸဏီျဖစ္ျပီးေတာ့ အစၥေရး အာကာသ ႒ာနရဲ႕ လက္ေအာက္ခံတစ္ခုျဖစ္သလို အစၥေရး ကာကြယ္ေရး ႒ာနရဲ႕ လက္ေအာက္ခံ တစ္ခုလဲျဖစ္ပါတယ္။
• -       Battle Management & Weapon Control (BMC) : ဒီ စစ္ဆင္ေရး စီမံကြပ္ကဲမႈ႕ႏွင့္ လက္နက္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ႕ စနစ္ကိုေတာ့ mPrest Systems ကထုတ္လုပ္ပါတယ္။  ဒီကုမၸဏီကေတာ့ အစၥေရး ေဆာ့ဖ္၀ဲ ကုမၸဏီျဖစ္ပါတယ္။
• -       Missile Firing Unit : ဒံုးပစ္စနစ္မွာေတာ့ Tamir interceptor ဒံုးေတြကို သံုးျပီးေတာ့ electro-optic sensors ေတြတပ္ဆင္ထားပါတယ္။  ဒါ့အျပင္ အဲ့ဒီ ေတြမွာ လိုရာကို ေရာက္ရွိႏုိင္ဖို႕ ထိန္းေပးႏုိင္တဲ့ အဆင့္ျမင့္ ေတာင္ပံေတြ ပါ၀င္ပါေသးတယ္။  ဒီေတြကိုေတာ့ Rafael ကထုတ္လုပ္ပါတယ္။ 
• 
  
• ေရဒါစနစ္ကိုေတာ့ အစၥေရး အာကာသ ႒ာနရဲ႕ ELTA ႒ာနခြဲကေနျပီးေတာ့ ထုတ္လုပ္တာျဖစ္ျပီးေတာ့ အဲ့ဒီေရဒါစနစ္ကိုေတာ့ ELM-2084 လို႕ေခၚပါတယ္။  ဒီေရဒါစနစ္ဟာ Iron Dome ကာကြယ္ေရးစနစ္စည္းအတြင္းကို ၀င္ေရာက္လာတာနဲ႕ ေထာက္လွမ္းျပီးေတာ့ လမ္းေၾကာင္းကို လိုက္ပါတယ္။  ျပီးရင္ေတာ့ BMC ကေနျပီး ဒီဒံုးက်ည္ က်ေရာက္ႏုိင္တဲ့ ေနရာကို ေရဒါက ေပးပို႕တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအရ တြက္ခ်က္ျပီးေတာ့ ဒီက်ေရာက္မည့္ေနရာဟာ အႏၱရာယ္ရွိႏုိင္ မရွိႏုိင္ကို ထပ္မံ တြက္ခ်က္ပါတယ္။  အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ေနရာ လူဦးေရထူထပ္တဲ့ေနရာကို က်ေရာက္ႏုိင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒံုးခြင္းဒံုးေတြကို ပစ္လႊတ္ျပီးေတာ့ အဆိုပါ ဒံုးက်ည္ေတြ မက်ေရာက္ခင္ေလေပၚမွာတင္ ပစ္ခြင္းတဲ့ စနစ္ျဖစ္ပါတယ္။

          အစပိုင္းမွာေတာ့ အကုန္အက်မ်ားလြန္းတဲ့ ဒီ စနစ္ကို တပ္ဆင္အသံုးျပဳဖို႕ကို အစၥေရးတုိ႕ လက္တြန္႕ေနခဲ့ၾကပါတယ္။  ဒါေပမယ့္ ၂၀၁၂ မတ္လ ဂါဇာ-အစၥေရးအေရးအခင္းမွာ အစၥေရးတပ္မေတာ္က Zohair al-Qaisi ကို သတ္လိုက္ေတာ့ ဂါဇာဘက္ကေန ဒံုးၾကည္ေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္ အစၥေရးႏုိင္ငံထဲကို ပစ္သြင္းခဲ့ပါတယ္။  ဒံုးၾကည္ေပါင္း ၁၇၇ လံုးေလာက္ကေတာ့ အစၥေရးပိုင္နက္ထဲကို က်ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။  Iron Dome စနစ္ဟာ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ ဒံုးၾကည္ေပါင္း ၅၆လံုး (၇၁ ၾကိမ္ ဒံုးခြင္းဒံုး ပစ္ခတ္ခဲ့ျပီး) ကို ကာကြယ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

          ဂါဇာတပ္မေတာ္ရဲ႕ လက္ရံုးၾကီး အာမတ္ ဂ်က္ဘရီကို အစၥေရးတို႕က သတ္လိုက္ေတာ့ အစၥေရးနဲ႕ ဟားမားစ္တို႕ၾကားမွာ ၂၀၁၂ ႏုိ၀င္ဘာ ၁၄ ကေနျပီးေတာ့ ၂၁ ရက္ေန႕အထိ ဒံုးၾကည္ေတြ အျပန္အလွန္ ပစ္ခတ္ၾကပါတယ္။  အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ အစၥေရးတို႕က Pillar of Defense လို႕ေခၚတဲ့ ဒံုးၾကည္မိုးရြာခ်ေနတဲ့ အေျခအေနကို ကာကြယ္ဖို႕ အထူးစစ္ဆင္ေရး ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။  အဲ့ဒီစစ္ဆင္ေရးမွာ Iron Dome စနစ္က ဒံုးၾကည္ေပါင္း ၄၂၁ စင္းကို ပစ္ခြင္းႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။  ႏုိ၀င္ဘာ ၁၇ ရက္ေန႕မွာေတာ့ အစၥေရးျမိဳ႕ေတာ္ တဲလ္ အဗစ္ကို ခ်ိန္ရြယ္ထားတဲ့ ဒံုးက်ဥ္ေတြ မ်ားလာလို႕ ငါးခုေျမာက္ Iron Dome စနစ္ကို တပ္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။

          စင္ကာပူမွာလည္း Iron Dome စနစ္ကို အစၥေရးက ၀ယ္ထားတယ္လို႕ သတင္းထြက္ပါတယ္။  ေျမဧရိယာ ၂၇၄ စတုရန္း မုိင္သာရွိတဲ့ စင္ကာပူကြ်န္းဟာလဲ သူ႕ပတ္ပတ္လည္မွာ အစၥလမ္ႏုိင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ မေလးရွားနဲ႕ အင္ဒိုတို႕က ၀ိုင္းထားတဲ့အတြက္ ေက်ာသိပ္လံုပံုမရပါဘူး။  ေနာက္ျပီးေတာ့ အစၥေရးတို႕ ခုလို တီထြင္ႏိုင္ဖို႕ စင္ကာပူက ေငြေၾကးေထာက္ပံေပးတယ္လို႕ ျပင္သစ္အေျခစုိက္ မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္ကလဲ ေဖာ္ျပထားပါေသးတယ္။  စင္ကာပူကို ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ ဘဘၾကီးလီဟာလည္း စင္ကာပူကို ကာကြယ္ဖို႕အတြက္ အေတာ့္ကို အာရံုထားခဲ့ပါတယ္။  ဒီေန႕အခ်ိန္မွာေတာ့ စင္ကာပူရဲ႕ တပ္မေတာ္ဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ အဆင့္ျမင့္ဆံုး စစ္လက္နက္ေတြ သံုးစြဲ တပ္ဆင္ထားတဲ့ တပ္မေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။  Iron Dome စနစ္ဟာ စင္ကာပူအတြက္ေတာ့ သူ႕ရဲ႕ အေရးၾကီးလွတဲ့ ဆိပ္ကမ္းနဲ႕ စီးပြားေရး အခ်က္အျခာေတြကို ကာကြယ္ႏုိင္မယ့္ အလြန္႕အလြန္ အေရးပါလွတဲ့ လက္နက္တစ္ခုလဲျဖစ္ပါတယ္။  ဒီ ဒံုးခြင္းဒံုးစနစ္ တစ္ခုလံုးအတြက္ ကုန္က်ေငြဟာ ေဒၚလာ သန္း ၅၀ ေလာက္ရွိမွာျဖစ္ျပီးေတာ့ ၄၅ မိုင္ပတ္လည္ အက်ယ္အ၀န္းကို ကာကြယ္မႈ႕ေပးႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။  စင္ကာပူဟာ အစၥေရးတို႕ရဲ႕ ကာကြယ္ေရး ပစၥည္းေတြကို ခုႏွစ္ပိုင္းေတြမွာ အေျမာက္အမ်ား ၀ယ္ယူျပီးေတာ့ စင္ကာပူရဲ႕ ႏွစ္စဥ္ ေလတပ္မေတာ္ ျပပြဲေတြမွာလဲ အစၥေရး ကုမၸဏီေတြ ပါ၀င္ျပသေလ့ရွိပါတယ္။

          အစၥေရးကေတာ့ ေနတိုး၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ အေမရိကန္နဲ႕ အႏၵိယႏုိင္ငံတို႕ကို သူ႕ရဲ႕ Iron Dome စနစ္ကို အနာဂါတ္မွာ ေရာင္းခ်ဖြယ္ရွိႏိုင္ပါတယ္။  ဒါေပမယ့္ ဒံုးက်ည္ တစ္စင္းရဲ႕ တန္ဖိုးသက္သက္ကိုက ေဒၚလာ ၃ေသာင္းခြဲကေန ၅ ေသာင္းၾကားမွာရွိပါတယ္။  ေလာေလာဆယ္ ပါလက္စတုိင္းေတြဘက္က ပစ္လိုက္တဲ့ ဒံုးၾကည္ဟာ တစ္စင္းကိုမွ ေဒၚလာ ၈၀၀ ေလာက္ပဲရွိေလေတာ့ အကုန္အက်ျခင္း ယွဥ္လိုက္ရင္ ကြာဟခ်က္ကေတာ့ ေတာ္ေတာ့္ကို မ်ားတယ္လို႕ ဆိုရမွာပါ။

Reference : (Wikipedia, Link 1)