စိုက္မယ္ ပ်ိဳးမယ္ ေရႊျပည္ၾကီး တိုးတက္ေအာင္လို႕ကြယ္

          ျမန္မာျပည္ၾကီး တံခါးဖြင့္တယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥက အေတာ့္ကို ကြ်န္ေတာ္တုိ႕အာရံုကို ဖမ္းစားလွတယ္။  ဖမ္းစားတယ္ဆို ကိုယ့္ႏုိင္ငံ၊ ကိုယ္ေမြးဖြားၾကီးျပင္တဲ့ႏုိင္ငံ၊ ကိုယ့္ကို ပညာႏုိ႕ခ်ိဳ တိုက္ေကြ်းတဲ့ႏိုင္ငံ၊ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ခ်စ္တဲ့ႏုိင္ငံ။  ဒီႏုိင္ငံၾကီး တိုးတက္တာကို ျမန္မာႏုိင္ငံသားတုိင္း ျမင္ခ်င္လွသည္။  ဒီေတာ့ တံခါးေတြဖြင့္ရင္ ဘာလုပ္ၾကမဒုန္း။  ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ား လာၾကေတာ့မည္ေလာ။  လာၾကသည္။ အတန္အသင့္လာၾကသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိေသာ Facility အေပၚၾကည့္ၾကသည္၊ Policy ေပၚၾကည့္ၾကသည္၊ Transparency ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ႕ေပၚၾကည့္ၾကသည္။  ထို႕ေၾကာင့္ အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ ၾကန္႕ၾကာေနသည္။  အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ “စိုက္ပ်ိဳးေရးကို အေျခခံ၍ အျခားစီးပြားေရး က႑မ်ားကိုလည္း ဘက္စံုဖြံျဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ တည္ေဆာက္ေရး” ဆိုတဲ့ ဦးတည္ခ်က္ စာသားေနရာမွာ “စိုက္ပ်ိဳးေရးကို ပိုမိုဖြံျဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျပီး ေခတ္မီစက္မႈ႕ႏုိင္ငံထူေထာင္ေရးႏွင့္ အျခားစီးပြားေရး က႑မ်ားကိုလည္း ဘက္စံုဖြံျဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ တည္ေဆာက္ေရး” ဆိုတဲ့ စာသားကို ေျပာင္းလိုက္သည္။  စာသားကို အရမ္းၾကိဳက္ပါသည္။

          သို႕ေသာ္ “စိုက္ပ်ိဳးေရးကို ပိုမိုဖြံျဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျပီး”ဆိုတဲ့ေနရာမွာ စုိက္ပ်ိဳးေရးကို ဘယ္လို ပိုမိုဖြံျဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္မလည္းဆိုတဲ့ အခ်က္က အေတာ္ေလးစိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းပါတယ္။  ဟိုႏုိင္ငံ ဒီႏုိင္ငံကလည္း စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႕မႈ႕ေတြ တစ္စ တစ္စ ေလွ်ာ့ခ်လာျပီဆိုေတာ့ အရင္လို ပို႕ကုန္ေတြကို ေစ်းႏွိမ္ျပီး သြင္းေနရတဲ့ ႏိုင္ငံေတြထက္စာရင္ ခုပိုျပီးေတာ့ အခြင့္အလမ္းပိုမို မ်ားျပားလာျပီလို႕ ထင္မိပါတယ္။  မွတ္မိပါရဲ႕.... ကြ်န္ေတာ့္ သူငယ္ခ်င္း အစ္ကိုၾကီးတစ္ေယာက္နဲ႕ စကားလက္ဆံုက်တုန္း သူေျပာတာမွတ္မိေသးတယ္။  ျမန္မာျပည္ဟာ အစၥေရးႏုိင္ငံနဲ႕ တစ္ႏွစ္ထဲ လြတ္လပ္ေရးအတူရ၊  အဲ့ဒီတုန္းကလည္း ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကို အုတ္ျမစ္ခ်ဖို႕ ၾကိဳးပမ္းၾကတဲ့အခ်ိန္၊ ဦးႏုနဲ႕ အစၥေရး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္တို႕ အေတာ္ ေရႊလမ္းေငြလမ္းေျဖာင့္တုန္းက အစၥေရး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ၾကီးလာေတာ့ ပုဂံကို ရဟတ္ယဥ္နဲ႕ လိုက္ပို႕ပါသတဲ့။  လိုက္ပို႕ေလေတာ့ ရဟတ္ယဥ္ေပၚကေန ပုဂံကို သြားမွာ ေကာင္းကင္ေပၚကေန ဧရာ၀တီျမစ္ၾကီးကို ျမင္ရပါသတဲ့။  ျမစ္လဲျမင္ေရာ အစၥေရးသမၼတ ဘာေျပာေကာင္းမလဲ ထုိင္ရာကထလို႕ ဟာ ဟိုမွာ ဟိုမွာ ျမစ္ၾကီးလို႕ အံၾသတၾကီး ေျပာတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။  ျမန္မာအဖြဲ႕ကလဲ အင္းေလ အဲ့ဒါ ဧရာ၀တီ ျမစ္ေလ ဘာျဖစ္လို႕တုန္းဆိုေတာ့… ဟင္ မင္းတို႕ႏိုင္ငံမွာ ဒီေလာက္ၾကီးတဲ့ ျမစ္ရွိသကိုး။  အစၥေရးမွာသာ ဒီလိုျမစ္မ်ိဳးရွိလို႕ကေတာ့ အေရွ႕အလည္ပိုင္း တစ္ခြင္ တက္တက္စင္ေအာင္ သိမ္းျပီးျပီလို႕ ဆိုတယ္လို႕ဆိုပါတယ္။  ဒါ့ေၾကာင့္လည္း အစၥေရးတို႕ဟာ သူတို႕ရဲ႕ ေရခ်ိဳအရင္းအျမစ္ျဖစ္တဲ့ ေဂ်ာ္ဒန္ျမစ္ကို ေသေရးရွင္ေရးတမွ် တန္ဖိုးထားျပီး ပိုင္ဆိုင္ဖို႕ၾကိဳးစားသလို သဲကႏၱာရထဲမွာ စိုက္ပ်ိဳးေရးကို ထြန္းကားေအာင္ ၾကံေဆာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။  ကြ်န္ေတာ္တို႕ေတြလည္း ႏုိင္ငံရဲ႕ သယံဇာတတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ျမစ္ဧရာကို အျမတ္တႏုိး တန္ဖိုးထားရမွာပါ။

 မဒမ္ကိုး ဘေလာ့ဂ္မွာ ကိုရင္က သတို႕သမီးရဲ႕ ဒုိင္ယာရီ ဆိုျပီး ဧရာ၀တီျမစ္အေၾကာင္းကို စံုစံုေစ့ေစ့ေဖာ္ျပထားလို႕ တစ္ကယ္လည္း ဗဟုသုတရသလို၊ အခ်ိန္ေရာ၊ ဥာဏေရာ အပင္ပန္းခံ ျပီးျပဳစုေပးတဲ့ ကိုရင့္ကိုလည္း အထူးေက်းဇူးတင္မိပါတယ္။  အျခားအျခားေသာ ဘေလာ့ဂ္ေတြမွာလည္း ဧရာ၀တီျမစ္နဲ႕ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ပါတ္သတ္ျပီးေတာ့ စုေပါင္းေရးၾကလို႕ ေက်းဇူးတင္မိပါတယ္။  ဧရာ၀တီဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ စိုက္ပ်ိဳးေရး က႑အတြက္ အသက္ေသြေၾကာ အရင္းအျမစ္တစ္ခုျဖစ္ေလေတာ့ ဒီအရင္းအျမစ္ၾကီးဟာ စိုက္ပ်ိဳးေရးကို ပိုမိုဖြံျဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုတဲ့ စီးပြားေရးဦးတည္ခ်က္ အတြက္ အသက္တမွ် အေရးၾကီးလွပါတယ္။  ဒါကုိမွ ၉၀၊ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းဆိုျပီး ျမစ္ၾကီးကိုထိုးေရာင္းလိုက္ရင္၊ ဒီအတြက္ ဒီျမစ္ၾကီးခံစားရမယ့္ ေ၀ဒနာေတြ၊ ဒီျမစ္ၾကီးကို တည္မွီေနၾကတဲ့ ေတာင္သူလယ္သမားေတြ စတဲ့ စတဲ့ အခ်က္ေတြကို စဥ္းစားလိုက္ရင္ ရင္ထဲ မခ်ိစရာပါ။ ဒီျမစ္ၾကီး ေကာသြားမလား၊ မေကာဘူးလား ျငင္းခ်င္ရင္ စာအုပ္စံုခ်၊ အကိုးအကားေတြခ်၊ ေရတစ္ဘူးေဘးမွာထား ေန႕မအိပ္၊ ညမအိပ္ ပါးစပ္အျမႈပ္ထြက္ေအာင္ ေျပာလို႕ရေပမယ့္  ဘယ္သူက ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဧရာ၀တီျမစ္ၾကီး မေကာပါဘူးလို႕ အာမခံႏုိင္ပါသလဲ။  ကြ်န္ေတာ္တို႕အတြက္ ဧရာ၀တီဟာ ေလာင္းေၾကးထပ္ျပီး စမ္းသပ္ရမယ့္ အစမ္းသပ္ခံမဟုတ္ပါဘူး။  တစ္ခုခုျဖစ္ခဲ့ရင္ တစ္ကယ္ခံစားရမွာက ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႕ သန္း ၆၀ေသာ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားေတြပါ။  ဒီျမစ္ၾကီး တစ္ခုခုျဖစ္လို႕ ျမန္မာျပည္သားေတြ ဒုကၡေရာက္ရင္ တစ္ျခားတုိင္းျပည္က ဆန္တစ္ေစ့ေတာင္ ေၾသာ္.. သနားလိုက္တာ ေရာ့..အင့္..ဆိုျပီး အလကား လာေပးလိမ့္မယ္ မထင္ပါနဲ႕။  ေပးလည္း ျမစ္ၾကီးထိုးေပးျပီးမွ ျပန္လက္ျဖန္႕ေတာင္းရတဲ့ (လက္ျဖန္႕ေတာင္းျပီဆိုမွေတာ့ အင္း… ထားပါေတာ့ေလ) အဲ့ဒီလို ႏုိင္ငံျဖစ္သြားမွာေပါ့။  ဒီေတာ့ ဒီလိုႏုိင္ငံ သဲပြတ္ႏွလံုး ဧရာ၀တီကို ေရစုန္ေမွ်ာလိုက္ရင္ စိုက္ပ်ိဳးေရးကို ပိုမိုဖြံျဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ ဘယ္လိုေဖာ္ေဆာင္မတုန္း။ 

ေရးရင္း ေရးရင္းနဲ႕ လမ္းက ေခ်ာ္ထြက္သြားလို႕ စိုက္ပ်ိဳးေရးအေၾကာင္း ျပန္ဆက္ပါရေစ ခင္ဗ်ာ။ ဆရာၾကီး ေအာင္သင္းရဲ႕ ေဟာေျပာပြဲတစ္ခုမွာလည္း အစၥေရးက စိုက္ပ်ိဳးေရး ပညာရွင္ေတြကို လစာေပးလို႕ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စိုက္ပ်ိဳးေရးနဲ႕ပါတ္သတ္ျပီးေတာ့ စမ္းသပ္ဖို႕တာ၀န္ေပးတာမွာ ေနာက္ေတာ့ သေကာင့္သားေတြလဲ ျပည္ေတာ္ျပန္တယ္လို႕ဆိုပါတယ္။  ဘာျဖစ္လို႕လဲေမးေတာ့ မင္းတို႕ ျမန္မာျပည္မွာက စိုက္သမွ် အကုန္ေပါက္ေနေတာ့ ဘာထပ္စမ္းရဦးမတုန္းလို႕ ဆိုေလသတဲ့။  ဒီေတာ့ စိုက္သမွ် အကုန္ေပါက္ပါျပီ၊ ေပါက္ေပမယ့္ ထြက္သမွ်က ၾကံဳလွေသးေကြးလို႕ ျပည္ပပို႕ဖို႕ စံမမွီရင္လည္း ေစ်းေကာင္းက မရ။  ဒီၾကားထဲ အရင္တုန္းက ဟိုႏိုင္ငံ ဒီႏိုင္ငံေတြက ပို႕ကုန္၊ သြင္းကုန္ေတြကို သပိတ္ေမွာက္လို႕ ပိတ္။  အထြက္တိုးဖို႕ ဆင္းေရႊလီစပါးလိုမ်ိဳး မ်ိဳးတုန္း(မ်ိဳးမရတဲ့ ပံသကူ ဓာတ္ေျမၾသဇာစား ဓာတု စပါး) ေတြကို စိုက္တာမ်ိဳးလိုလည္း မေျပာလို။  ရီဆာခ်္အင္ ဒီဗယ္ေလာ့မန္႕ဆိုတဲ့ ဟာမ်ိဳးကလည္း အရင္တုန္းက ေငြျဖဳန္းတယ္လို႕ အေျပာခံရျပီး ဘတ္ဂ်က္ကိုျဖတ္ေလေတာ့ မ်ိဳးသန္ေအာင္ မိုးနတ္မင္းၾကီးကိုသာ ဆုေတာင္းရမလိုလို။  ခုလက္ရွိသံုးေနတဲ့ ဓာတ္ေျမၾသဇာေစ်းေတြကလည္း နတ္ျပည္နဲ႕ လူျပည္ကြာသလို၊  တစ္ခါတစ္ခါေတြးၾကည့္ရင္ စိုက္ပ်ိဳးေရးကို ဘယ္ပံုဘယ္နည္း ပိုမိုတိုးတက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္မတုန္းဆိုတာက အေတာ့္ကို ေခါင္းခဲစရာ ျပႆနာတစ္ခုလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ 

 ကြ်န္ေတာ္က စိုက္ပ်ိဳးေရးသမားလည္းမဟုတ္ေတာ့ ဘယ္အသီးအႏွံကို ဘယ္လိုမ်ိဳးစပ္ရင္ ဘယ္လို ပိုးဒဏ္ေတြကို ခံႏုိင္ရည္ရွိ၊ ဘယ္ေလာက္အထြက္တိုး ဒါေတြလည္း နားမလည္ပါဘူး။  သုိ႕ေပမယ့္ ထြက္တဲ့ သီႏွံေတြကိုေတာ့ ႏုိင္ငံတစ္ကာကို ထုိက္ထုိက္တန္တန္ေစ်းနဲ႕ တင္ပို႕ေရာင္းခ်ႏုိင္မယ့္ ျမန္မာေတာင္သူလယ္သမားၾကီးေတြရဲ႕ အခြင့္အလမ္းပြင့္တာကိုေတာ့ ျမင္ခ်င္လွပါတယ္။    ဒီအတြက္ တင္ပို႕မယ့္ သီးႏွံေတြကလည္း ႏုိင္ငံတကာ အဆင့္မွီဖို႕၊ ႏုိင္ငံတစ္ကာက ၀ယ္ယူသံုးစြဲသူေတြ ယံုၾကည္စိတ္ခ်မႈ႕ရွိဖို႕ စတဲ့ စတဲ့ အခ်က္ေတြ ျပည့္စံုဖို႕ လိုမွာပါ။  ဒါတင္လားဆိုေတာ့ ဘယ္ဟုတ္ဦးမလဲ၊ ကို႕ယ္ႏုိင္ငံက တင္ပို႕တဲ့ သီးႏွံေတြဟာ အမ်ားသူငါ ႏုိင္ငံတစ္ကာက လက္ခံႏုိင္ဖို႕ အသိအမွတ္ျပဳ ေထာက္ခံစာ Certificate ေတြလည္း လိုမွာပါ။ 

အဲ… ဟုိရက္ေတာ့ ေကာ္ဖီၾကိတ္စက္ထဲကို ေကာ္ဖီေစ့ထည့္ၾကိတ္ျပီး ေကာ္ဖီေသာက္မယ္လုပ္ေတာ့ ေကာ္ဖီအိတ္မွာ Rain Forest Alliance ဆိုျပီး ဖားရုပ္ကေလးနဲ႕တံဆိပ္ကေလးကို ေတြ႕မိပါတယ္။  အဲ့ဒီေကာ္ဖီထုပ္ဟာ ဥေရာပက ၀ယ္လာတာလို႕ အႏွီေကာ္ဖီ၀ယ္လာသူက ေျပာပါတယ္။  ဒါနဲ႕ အျငိမ္မေန ဂူဂဲလ္ထဲမွာ ရိုက္ရွာၾကည့္လိုက္ေတာ့ Rain Forest Alliance အေၾကာင္းေလး အနည္းငယ္ သိခြင့္ရသပါတယ္။ Rain Forest Alliance ဆိုတာက Third Party အာမခံကုမၸဏီတစ္ခုပါ။  သူကေနျပီးေတာ့ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးၾကတဲ့ ေတာင္သူဦးၾကီးေတြရဲ႕ ေျမယာေတြကို ေလ့လာ၊ ဆန္းစစ္၊ အၾကံေပးျပီး သူ႕ရဲ႕ စံႏႈန္းနဲ႕ ကိုက္ညီရင္ေတာ့ Rain Forest Alliance Certified နဲ႕ Rain Forest Alliance Verified ဆိုတဲ့ တံဆိပ္ေတြကို ထုတ္လုပ္သူေတြရဲ႕ ထုတ္ကုန္ သီးႏွံေတြမွာ အသံုးျပဳခြင့္ေပးပါတယ္။  ေပးေတာ့ဘာျဖစ္လဲ?  ေပးေတာ့ Rain Forest Alliance ကို ယံုၾကည္စိတ္ခ်သူေတြက ကိုယ့္ရဲ႕ သီးႏွံေတြကို ၀ယ္ယူသံုးစြဲပါတယ္။  ဒီအတြက္လည္း ကမၻာတစ္၀ွမ္းမွာ ေစ်းကြက္ကရွိေလေတာ့ သူ႕ေစ်းကြက္ထဲကို ကိုယ့္ပစၥည္းတင္ပို႕ျပီး ေရာင္းလို႕ရပါတယ္။  ဒီအတြက္ ကမၻာ့ေစ်းကြက္ကို ကိုယ့္ရဲ႕ ထြက္ကုန္ေတြ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႕ တင္ပို႕လို႕ရပါတယ္။  သူ Certified လုပ္တဲ့ သီႏွံေတြၾကည့္ျပန္ေတာ့လည္း ငွက္ေပ်ာသီး၊ နာနတ္သီး၊ ေခ်ာကလက္၊ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ စတဲ့ သီႏွံေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ကိုCertified ျဖစ္ေအာင္လုပ္လို႕ရပါတယ္။  သီးႏွံေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလဲ ျမန္မာျပည္တစ္ခြင္ စိုက္သမွ်ေပါက္ေသာ အပင္ေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။  ဒီအတြက္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ေတြနဲ႕လည္း ဒီလိုမ်ိဳး Third Party ေတြရဲ႕ Certified Product ျဖစ္လာေအာင္ လုပ္ရင္ လုပ္လို႕ရပါတယ္။  ဒီလိုမ်ိဳး Certified Product ေတြ ကိုယ့္ႏုိင္ငံကထြက္လာျပီဆိုရင္ ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံျခား၀င္ေငြေတြလည္း တိုးတက္လာမွာျဖစ္သလို၊ ေတာင္သူဦးၾကီးေတြရဲ႕ ဘ၀လည္း ပိုမိုတိုးတက္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။  ၀င္ေငြတုိးလာရင္ R&D (Research & Development) ကိုလည္း တစ္ပိုင္တစ္ႏုိင္လုပ္လာႏုိင္ၾကမွာပါ။  အစိုးရကလည္း အားတက္သေရာ ေထာက္ပံေပးလို႕၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးဘဏ္စနစ္ေတြလည္း စနစ္တက်ျဖစ္လာမယ္၊ ႏုိင္ငံတစ္ကာ အဆက္အသြယ္ေတြလည္းမ်ားလာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ စိုက္မယ္ ပ်ိဳးမယ္ ေရႊျပည္ၾကီးက တိုးတက္လာလိမ့္မယ္လို႕ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။